Vlekken uit kleding verwijderen

Vlekken in textiel kunnen ergerlijk zijn als je niet het juiste middel paraat hebt. Vooral bij stoffen, die sowieso al gevoelig en veeleisend in het onderhoud zijn, kunnen vet, bloed, rode wijn, roest en dergelijke blijvende schade aanrichten. En als je bij het schoonmaken van kleren of gestoffeerde meubels het verkeerde spul gebruikt, loop je het gevaar dat je de vlek nog erger maakt of de stof zelfs beschadigt. Zo eenvoudig is het dus niet om je gordijnen, kleren en gestoffeerde meubels langdurig schoon te houden. Maar niet gevreesd, met de volgende tips en trucs kun je iedere vlek te lijf. Ben je klaar voor je stoomcursus eerste hulp bij textielongelukken?

Omdat iedere vlek weer anders is, is het raadzaam voor verschillende soorten vlekken verschillende middelen in huis te hebben. Behalve de vlek zelf speelt ook de ondergrond een rol, dus bijvoorbeeld kleren, tapijt, stofferingen of ander textiel. Als je al eens hebt geprobeerd een vlek uit je kleren te verwijderen, heb je waarschijnlijk wel in de gaten dat veel schoonmaakmiddelen niet de beloofde resultaten behalen. Het is niet voor niets zo dat er telkens weer nieuwe, 'verbeterde' schoonmaakmiddelen verkrijgbaar zijn, die veelbelovend klinkende toevoegingen bevatten, maar uiteindelijk weinig uithalen. Daarom is het ook vandaag de dag zinvol om het eens met ouderwetse schoonmaakmiddelen en trucs uit grootmoeders tijd te proberen – die zijn bovendien veel goedkoper.

In principe hoef je je alleen maar te houden aan een paar eenvoudige regels bij het wassen van stof en het verwijderen van hardnekkige vlekken. Daaronder valt het gebruik van het juiste wasprogramma, het gebruik van het juiste wasmiddel en het toevoegen van extra vlekkenverwijderaars. In het onderstaande geven we je een overzicht van hoe je vlekken snel en eenvoudig kunt laten verdwijnen. De middelen die we aanbevelen doen wonderen bij het reinigen van gestoffeerde meubels en het verwijderen van vlekken uit kledingstukken.

Vetvlekken komen ontzettend vaak voor. Wat je ertegen moet doen, hangt ervan af of de vlek al is opgedroogd of nog niet. Verse vetvlekken kunnen wellicht nog worden geabsorbeerd met bijvoorbeeld een stukje aardappelschil dat je op de vlek drukt. Dat lukt nog beter met aardappelzetmeel: dat strooi je over de vlek heen, laat je inwerken en borstel je er met een borsteltje weer uit. Als het vet daarentegen al is ingedroogd, wordt het iets moeilijker. Het vet moet namelijk weer vloeibaar worden om te worden verwijderd. Hiervoor kun je een sodabadje nemen. Daarna kun je het vet weer met aardappelzetmeel en een borsteltje behandelen, zoals we hierboven hebben beschreven.

Wederom geldt: als de bloedvlekken nog vers zijn, zijn ze het makkelijkst te verhelpen. Koud water werkt hier goed, zout water is nog beter. Daarmee was je de vlek uit de stof, laat je de stof inweken en tenslotte behandel je de plek nog met zeep of vloeibaar wasmiddel. Zoals bij vetvlekken vergen lichte stoffen hier wat extra aandacht. Als het uitwassen van de vlek niet genoeg is, kan zetmeel helpen: op de vlek strooien, een beetje vochtig maken, laten drogen en afborstelen. Ook aardappelzetmeel, gemengd met een beetje water, helpt tegen vlekken.

Olievlekken zijn enorm hardnekkig. Gelukkig zijn er een paar goed werkende manieren om olievlekken uit textiel te krijgen. Met wasbenzine kun je bijvoorbeeld goede resultaten boeken, hoewel te veel wasbenzine de stof kan beschadigen. Beter is de zogenaamde botermethode: je smeert een stukje boter uit over de olievlek, aangezien de boter de olie kan losmaken van de stofvezels. Daarna kun je het kledingstuk gewoon in de wasmachine doen.

Ook wasvlekken komen thuis vrij vaak voor, vooral als het buiten kouder wordt en je wat vaker een kaarsje aansteekt. Vooral tafellakens, gordijnen en kussens zijn hiervan vaak betroffen, maar ook op je kleren kun je af een toe een vlek van kaarsvet hebben. Het makkelijkste is om de stof in water in te weken en tegelijkertijd met een absorberende doek op de vlek te drukken. Als er desondanks toch nog resten te zien zijn, kun je deze met spiritus te lijf gaan. Een andere optie voor het verwijderen van kaarsvetvlekken uit kleding is vloeipapier, dat je op de vlek legt. Vervolgens kun je er met lauw tot warm strijkijzer overheen gaan om de was los te krijgen. Zo simpel is het!

Vrij veel mensen hebben altijd een pen bij zich, en iedereen heeft er ergens wel eentje liggen: in je rugzak, op het bureau of in een la. Ballpoints horen bij het dagelijks leven, maar kunnen vervelende vlekken achterlaten. Soms schiet je nu eenmaal uit als je haastig iets wilt opschrijven. Nog naarder en weerbarstiger zijn de vlekken die je krijgt wanneer de pen is gebarsten en de hele vulling eruit loopt. Als het een vlek is op kleding kunnen een paar druppels citroensap helpen. Heb je een inktvlek op je gestoffeerde meubel? Dan kun je de desbetreffende plek het best vochtig maken met schoonmaakazijn opgelost in water, en daarna de vlek met schoon water wegpoetsen. Op andere stoffen kun je zelfs een mengsel van schoonmaakazijn en haarspray gebruiken – eerst met haarspray op de vlek spuiten en dan voorzichtig met een borsteltje met schoonmaakazijn verwijderen.

Niet alleen vlekken kunnen een mooie stof verpesten, maar ook onaangename geurtjes. Gelukkig kom je in de meeste gevallen van vlekken en geuren af door ze gewoon in de wasmachine te doen. Een uitzondering is de typische muffe kastgeur die soms in je kleren en gordijnen trekt als ze te lang in de kast liggen. Deze geur is zo hardnekkig omdat de vies ruikende moleculen zo diep in de stof zitten, dat de schone was aanvankelijk neutraal ruikt, maar uiteindelijk weer begint te stinken.

Wat doe je eraan? De geparfumeerde wasmiddelen en wasverzachter die je in de supermarkt koopt, zijn niet of nauwelijks in staat om de kastgeur te maskeren. In plaats daarvan kun je de kleren met soda wassen. Na het wassen is het belangrijk dat de kleren snel kunnen drogen, bijvoorbeeld in de zon op een warme dag, of in een droogtrommel. Na het drogen doe je de kleren een paar uur in een plastic zak en ruik je of de vervelende geur weer de kop opsteekt. Zo nee, dan ben je er eindelijk van af! Zo ja, dan moet je het proces nog eens herhalen.

Antieke meubels stinken soms, en die geur kan in de schone was trekken. Hout dat erg oud is absorbeert namelijk vocht, hetgeen deze geur veroorzaakt. Om te voorkomen dat je kleding of zelfs levensmiddelen zo gaan ruiken, raden wij aan om het vocht aan je kast te onttrekken en de kast vervolgens te reinigen.

Ten eerste begin je met azijn of schoonmaakazijn, die de kast desinfecteert en geurtjes verwijdert. Er zijn ook schoonmaakmiddelen speciaal voor houten meubels, waarmee je de geur ten dele kunt verwijderen. Maar dit is bij veel antieke meubels nog niet genoeg. Als je van koffie, vanille of zeepgeur houdt, kun je vanillesuiker, koffiepoeder of een stukje zeep in de kast leggen (natuurlijk in een zakje of iets dergelijks). Je kunt ook geurzakjes kopen, bijvoorbeeld met lavendel of met een mengsel van andere aromatische kruiden. Deze doen het erg goed in houten kasten. Lavendelolie, een ouderwets schoonmaak- en desinfectiemiddel, is trouwens ook bijzonder geschikt voor antiek hout. Met deze hulpmiddelen blijft niet alleen de kast, maar ook de inhoud van de kast lekker fris. Zo voorkom je dat kastgeur in je kleren trekt!

Meubelrestaurateurs werken met een mengsel van verse leem en stro, dat over het hele meubelstuk wordt gesmeerd en pas na een paar maanden weer wordt verwijderd. Na een wasbeurt en een behandeling met olie zijn bijna alle geurtjes weg: het leem bindt de aromatische moleculen op natuurlijke wijze.

Wie kent het probleem niet? De wasmachine is eindelijk klaar en bij het ophangen van de was merk je: de was ruikt niet zo lekker. Dit ligt meestal aan hoe je wast, aangezien lage temperaturen, wasverzachter en vloeibaar wasmiddel ertoe kunnen leiden dat zeepresten in de wasmachine achterblijven en er bacteriën in het water komen. Sommige daarvan – zoals Staphylococcus aureus of Escherichia coli – overleven temperaturen van 30 graden makkelijk, evenals norovirussen, schimmels en gistsoorten. Deze micro-organismen veroorzaken de geurtjes in je was. Maar niet gevreesd: je kunt hier makkelijk iets tegen doen. Was ondergoed, vaatdoekjes, handdoeken en theedoeken met volwasmiddel op 60 graden om kiemen geen kans te geven. Wees wel een beetje voorzichtig als je de wasmachine al een tijdje niet hebt gebruikt. Op 90 graden wassen is zelden aan te raden: alleen bij ernstig besmettelijke ziektes of een verzwakt immuunsysteem is het nodig om zo'n hoge temperatuur te kiezen.

Kettingrokers, katten- en hondenbezitters en liefhebbers van antieke meubels hebben te kampen met veel geuren, waar je hele huis naar kan gaan ruiken als je niet oplet. Vooral gestoffeerde meubels en tapijt nemen veel geurtjes op en kunnen na verloop van tijd vies gaan ruiken. Geef indien mogelijk alle overtrekken van de bank, kussens en stoelen, en alle kleine kussentjes, regelmatig een flinke wasbeurt in de wasmachine. Als de geur beklijft, was je alles gewoon nog een keer.

Meubelschuim, waarmee je geurtjes kunt absorberen en vlekken kunt verwijderen, is in veel vakhandels te krijgen. Je wrijft met het schuimpje over de stoffering en laat het een tijdje inwerken. Daarna kun je met de stofzuiger de restjes opzuigen. Ook azijn kan behulpzaam zijn bij gestoffeerde meubels die vies ruiken. Poets de bank met een azijnoplossing, daarna kun je met een borsteltje de stoffering afborstelen. Deze tip werkt vooral goed bij een sterke rookgeur. Je kunt ook een glaasje azijn met een beetje water in de kamer laten staan voor een dag of twee als het bij jou thuis naar rook ruikt. Ondanks dit alles zijn in ernstige gevallen meubels nauwelijks nog te redden, ook niet als je ze grondig reinigt. Een stoomreiniger kan in zo'n geval een laatste redmiddel zijn. Deze machine werkt zonder chemische stoffen en is toch in staat om viezigheid en geuren effectief te verwijderen.

Tegen geurtjes in tapijt helpt ook soda, waarmee je geuren probleemloos uit grote oppervlaktes stof kunt verwijderen. Strooi het poeder gelijkmatig over het tapijt en laat het 's nachts inwerken. De volgende dag het tapijt goed stofzuigen of uitkloppen – en de geuren zijn verdwenen.